Doğan Cüceloğlu ve İrfan Erdoğan " Öğretmen Olmak"

DOĞAN CÜCELOĞLU

Mersin'in Silifke ilçesinde 11 çocuklu bir ailenin 11. çocuğu olarak dünyaya gelmiş ve ortaokulu orada bitirmiştir. Ankara ve Kırklareli'de liseyi bitirip İstanbul Üniversitesi Psikoloji bölümünden mezun olmuştur. ABD'de Illinois Üniversitesi'nde Bilişsel Psikoloji doktorasını yapmıştır.

Türkiye'de Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde çalışmış, Fulbright bursu ile Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'nde ziyaretçi öğretim üyesi olarak bir sene görev almıştır.

Türkiye'de Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde çalışmış, Fulbright bursu ile Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'nde ziyaretçi öğretim üyesi olarak bir sene görev almıştır.

1980-1996 yılları arasında ABD'deki Fullerton şehrinde Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nde görev yapmıştır. 1996'dan bu yana Türkiye'de üniversite öğrencilerine, öğretmenlere, ana babalara ve iş adamlarına yönelik seminerler, konferanslar ve atölye çalışmaları düzenlemektedir.

İRFAN ERDOĞAN

Master ve doktora öğrenimini de ABD’de Columbia Üniversitesi’nde yaptı. ABD’de yedi yıla yakın bir süre kaldıktan sonra 1992 yılı sonunda yurda döndü ve İstanbul Üniversitesinde göreve başladı.

Üniversitedeki görevine devam ettiği sırada, 12 Mayıs 2006-2008 tarihleri arasında Talim ve Terbiye Kurulunun başkanlığı yapmıştır. Yirmi birinci başkanı olarak görev yaptığı dönem boyunca, eğitimle ilgili hayalini kurduğu birçok çalışmaya imza attı. Ayrıca XVII. Millî Eğitim Şûrası’nın düzenlenmesine de öncülük etti.

 Halen İstanbul Üniversitesi öğretim üyeliği görevini sürdüren İrfan Erdoğan’ın yayınlanmış çok sayıda makalesi ve kitabı bulunmaktadır. Artı Eğitim Dergisinin 2014 yılında düzenlediği bir organizasyonda “Yılın Eğitimci Akademisyeni” seçildi. Oyun, Yaşam ve Eğitim adlı bir derneğin kurulmasına ve aynı adla bir derginin çıkarılmasına da öncülük etti.

ÖĞRETMEN OLMAK

Doğan Cüceloğlu ve İrfan Erdoğan'ın bu kitabı öğretmenlik mesleğine gönül vermiş, kendini bu bölüme adamış öğretmen ve öğretmen adaylarına kaynak niteliğinde bir eser oluşturmuşlar. Nasıl bir öğretmen sorusunu cevaplarken, eğitim çevresi için önemli isimleri de unutmayarak sohbetlerini de o kişilere adamışlardır. 

Eğitim bir cümledir. En asil ögesi öğretmendir. Çünkü öğretmen eğitimin başlatıcısı, geliştiricisi ve uygulayıcısıdır. Öğretmen tıpkı bir cümlenin öznesi gibi eğitimin en temel ögesidir. Eğitim öğretmenle başlar; tıpkı cümlenin özne ile başlaması gibi. (Bu paragrafı okuyunca acaba öğretmen merkezli bir yaklaşımdan mı bahsediliyor diye aklımdan geçmişti ki Doğan Cüceloğlu, İrfan Erdoğan’a sorup cevap alana kadar.)

D. Cüceloğlu: Peki, öğrenci nesne mi?

İ. Erdoğan: Öğrenci de öznedir. Öğretmenin varlığı doğrultusunda öğrenci de kendini ve davranışlarını değiştirerek özne pozisyonu alabilir ve olmalıdır. Öğretmen – öğrenci arasında kurulacak olan etkileşim her ikisinin de aktif olmasını sağlayabilir.

Eğitim mekanik değil organik bir süreçtir. Yani, doğallık olmalıdır.

Öğretmen olmak ve öğretmenlik yapmak birbirine çok benzeyen ama aynı anlama çıkmayan iki kavramdır. Olmak; adanmayı gerektiren ve fedakarlık gerektirirken, yapmak; görev bilmektir. Öğretmenlik yapmak; zamanında dersime başladım, anlattım, yeteri kadar alıştırma yaptırdım, disiplini de sapladım ve saatim doldu. Bugünkü görevimi tamamladım. Bir öğretmen elbette bunları da yapmalıdır fakat yeterli değildir. Öğretmenlik yapmayı aşıp öğretmen olmak gerekir. Çünkü öğretmen olmak, öğretmenin belirlenmiş görevlerinin ötesini geçip; hissederek, yaşayarak, kendini adayarak, öğrencisiyle bütünleşerek var olmasıdır. Öğretmen olmak, öğretmenle öğrencinin birbirlerini hoşça bakabilmeleridir. Bu iki kavram arasındaki farkı gören kişi ilk adımı atmış olur. Fakat farkına varmak da yetmez kişinin değişimi gönülden istemesi gerekir. Ve bunu becerebilenler her şeyi fırsata çevirip harikalar yaratabilirler.

Mesleği ve konumu ne olursa olsun her insan, öğretmen olma vasıflarını sergileyerek halihazır da sürdürmekte olduğu mesleği daha iyi icra edebilir.